У Дружненскай дзіцячай школе мастацтваў успаміналі Напалеона Орду.
У Дружненскай дзіцячай школе мастацтваў успаміналі пра беларускага музыканта і мастака Напалеона Орду, 210 гадоў з дня нараджэння якога адзначалася ў гэтым годзе. Мерапрыемства, падрыхтаванае па ініцыятыве Дружненскай дзіцячай бібліятэкі, будавалася вакол кнігі краязнаўцы з Брэста, кандыдата гістарычных навук Леаніда Несцерчука “Напалеон Орда. Шлях да Бацькаўшчыны”. Загадчык бібліятэкі Святлана Яфіменка змагла звязацца з аўтарам выдання, і Леанід Міхайлавіч (на здымку) прыехаў на сустрэчу з чытачамі ў пасёлак Дружны.
Кніга “Напалеон Орда. Шлях да Бацькаўшчыны” пабачыла свет ў 2009 годзе. Як лічаць спецыялісты, яна з’яўляецца найбольш поўнай беларускамоўнай навуковай манаграфіяй пра кампазітара і мастака, які жыў і працаваў у першай палове XIX стагоддзя і быў актыўным удзельнікам складаных і бурлівых падзей, што адбываліся ў гэты час на землях Беларусі, Літвы і Польшчы. Вучоба ў Віленскім універсітэце, турэмнае зняволенне за пад-трымку тайнага студэнцкага таварыства, удзел у паўстанні 1831-1833 гадоў, эміграцыя ў Парыж, заняткі музыкай і жывапісам, знаёмства з вядомымі кампазітарамі і пісьменнікамі таго часу, сяброўства з Фрэдэрыкам Шапэнам, амністыя і вяртанне на радзіму, падарожжа па землях былой Рэчы Паспалітай, у выніку якога з’явіліся больш за тысячу архітэктурных пейзажаў — прыкладна так у некалькіх радках можна апісаць жыццё Напалеона Орды.
Большасць малюнкаў, якія стварыў Напалеон Орда — гэта гістарычныя куткі Вялікага княства Літоўскага. У сваю кнігу аўтар, апрача іншых, уключыў 238 малюнкаў беларускіх замкаў, сядзіб, кляштараў і проста пейзажаў, у тым ліку і той, на якім адлюстраваны палац Ашторпаў у Дукоры.
Што прывяло Орду у Дукору? Гэта патлумачыў Леанід Міхайлавіч Несцярчук. Працуючы над кнігай, ён прыйшоў да высновы, што мастак не проста так падарожнічаў па Беларусі, Літве, Польшчы, Украіне. Ен выбіраў мясціны, звязанныя с цікавымі і значнымі падзеямі ў гісторыі Рэчы Паспалітай, жыццём вядомых асоб. Да кожнага падарожжа мастак дасканала рыхтаваўся: працаваў у бібліятэках, каб як мага больш даведацца пра гісторыю тых мясцін, куды збіраўся адправіцца. Вось і Дукора магла прывабіць яго тым, што некаторы час знаходзілася ва ўладанні Агінскіх — вядомага ў Беларусі роду, сярод прадстаўнікоў якога ёсць і знакамітыя палітыкі, і не менш знакамітыя музыканты. Ды і Ашторпы, тагачасныя ўладальнікі сядзібы, маглі выклікаць у яго не меншую цікавасць. У сваім палацы Леон Ашторп меў аркестр, хор і тэатр. Яго гасцямі былі Ян Дамель, Станіслаў Манюшка і іншыя вядомыя на ліцвінскіх землях асобы.
Леанід Несцерчук
Арганізатары мерапрыемства імкнуліся не толькі расказаць пра жыццё і дзейнасць Напалеона Орды, яго сувязь з нашымі землямі, але і даць магчымасць удзельнікам сустрэчы адчуць атмасферу таго часу. Зрабіць гэта дапамаглі настаўнікі і выхаванцы Дружненскай дзіцячай школы мастацтваў і артысты шляхецкага тэатра сядзібна-паркавага турыстычнага комплексу “Дукорскі маёнтак”. Юныя музыканты падрыхтавалі невялікую канцэртную праграму з твораў Міхала Клеафаса Агінскага, Станіслава Манюшкі, Фрэдэрыка Шапэна. Прагучалі са сцэны і сачыненні самаго Напалеона Орды. А артысты шляхецкага тэатра разыгралі некалькі сцэн з жыцця беларускай шляхты. Напрыканцы мерапрыемства яны запрасілі Леаніда Несцерчука наведаць “Дукорскі маёнтак”.
— Галоўнае, чаму мы можам вучыцца ў Напалеона Орды і многіх яго сучаснікаў, гэта патрыятызм, — падвёў вынік Леанід Міхайлавіч. — Ён ніколі не забываў пра сваю ра-дзіму на чужбіне, заўсёды называў сябе ліцвінам. А, вярнуўшыся на радзіму, абраў для сябе місію зберагчы для патомкаў воблік архітэктурных помнікаў, многія з якіх час не захаваў. Дзякуючы гэтаму мы і сёння ведаем, як выглядаў палац у дукорскай сядзібе.
З кнігай Леаніда Несцерчука “Напалеон Орда. Шлях да Бацькаўшчыны” ўсе, хто цікавіцца беларускай гісторыяй і культурай, могуць пазнаёміцца ў цэнтральнай раённай бібліятэцы.
Наталля ВАСІЛЬЕВА.
