Гісторыя аднаго воінскага пахавання
Гісторыя гэта пачалася з чалавека, які заўсёды неабыякава ставіўся да гісторыі сваёй Радзімы, цікавіўся ваеннымі пахаваннямі, удзельнічаў у навядзенні парадку на іх.
Ён і яго сябры-аднадумцы са страйкбольнага клуба «Белы мядзведзь» добраўпарадкавалі помнікі і воінскія пахаванні на тэрыторыі раёна, а таксама бывалі і за яго межамі.
— Я ведаў практычна пра ўсе воінскія пахаванні на тэрыторыі Блонскага сельсавета, дзе пражываю са сваёй сям’ёй, але не мог адшукаць адно, якое, як мне памяталася з дзяцінства, было ў лесе, — гаворыць Максім Губанаў. — Не раз спецыяльна хадзіў у лес у раёне Паповай Горкі, але не мог ніяк знайсці тое месца. Думаў, што гэта ўжо і не здарыцца. Аднак неяк зімой разам з сынам мы выйшлі якраз на гэта адзіночнае пахаванне. Яно было недагледжаным і без якіх-небудзь апазнавальных знакаў. І мы з сябрамі пачалі шукаць інфармацыю. Я прагледзеў усе даступныя сайты, банкі дадзеных загінуўшых салдат і партызан, звяртаўся ў ваенкамат, сельвыканкам. Так мы агульнымі намаганнямі вялі пошук.
Вынік далі апытанні старажылаў. Атрыманая інфармацыя вывела на жыхарку Мар’інай Горкі Наталлю Гіліцкую. І дзякуючы ёй, гісторыя паходжання адзіночнай магілы нарэшце канчаткова высветлілася.
— Тут пахаваны муж маёй цёткі Аляксандр Шабаеў, — расказвае Наталля Аляксееўна. — Цётка жыла ў Блоні, працавала на пякарні. З Аляксандрам яны сталі жыць разам перад самым пачаткам вайны. Фашысты ў 1943 годзе даведаліся, што ён звязаны з партызанамі і прасачылі, калі Аляксандр прыйшоў у вёску. Забралі яго ноччу проста, так сказаць, з печы. Расстралялі на Паповай Горцы. Хаваць на могілках не дазволілі. І праз два дні цётка Насця пахавала мужа ў лесе. Пасля вайны цётка замуж так і не пайшла. І кожны раз на 9 мая прыходзіла на магілу Аляксандра. І я часта хадзіла разам з ёю.
Члены страйкбольнага клуба «Белы мядзведзь» аб’ядналі свае намаганні і прывялі пахаванне ў парадак, зрабіўшы і ўсталяваўшы таблічку з імем Аляксандра Шабаева (яно, дарэчы, ёсць і на помніку загінуўшым землякам у Блоні). У Дзень Перамогі на месца пахавання энтузіясты прыехалі разам з Наталляй Аляксееўнай. Там яна і расказала сямейную гісторыю.
— Цяпер лясная магіла не безыменная, — кажа Максім Губанаў. — Хочацца, каб імёны ўсіх, хто абараняў радзіму ад фашыстаў, былі вядомы. Нашы дзеці павінны памятаць гісторыю і людзей, якім мы абавязаны мірным небам над галавой. Таму мы не толькі самі штогод на Дзень Перамогі наведваем памятныя мясціны, але абавязкова бярэм з сабой дзяцей.
Старшыня Блонскага сельвыканкама Алена Гнядзько была непасрэдным удзельнікам усёй гэтай гісторыі з устанаўленнем асобы пахаванага чалавека. Яна захоплена тым, што зроблена гэтымі пухавіччанамі-энтузіястамі.
— Яны праявілі такую настойлівасць, якая ў рэшце рэшт увянчалася поспехам, — кажа Алена Іванаўна. — Мы ж са свайго боку зрабілі ўсё неабходнае для таго, каб магіла на Паповай Горцы была ўключана ў рэестр пахаванняў часоў Вялікай Айчыннай вайны.
Алена МАКСІМАВА